دانشکده اصول دین واحد قم

گروه زبان و ادبیات عرب

پایان نامه کارشناسی ارشد

بررسی صور بلاغی در خطبه‌های حضرت زینب3

استاد راهنما: جناب آقای دکترعلی رضا محمدرضایی

استاد مشاور: جناب آقای مهدی شهیدی

تابستان 1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

یکی از مسائلی که سخن را گیرایی می‌بخشد و باعث استواری و فخامت آن می‌شود، بهره‌گیری بجا و مناسب صور بلاغی است. متکلم آگاه با تسلط بر شرایط محیطی حاکم و با بهره‌گیری از صورت‌های مختلف و تنوع در ایراد سخن سعی می‌نماید کلامش را به‌گونه‌ای بیان نماید که بیشترین اثر را در مخاطب داشته باشد. از مسائلی که در صور بلاغی موردبررسی قرارمی‌گیرد کاربرد ساختار نحوی مناسب و بهره‌گیری بجا از آرایه‌های بدیع و بیان، تسلط بر اصول فصاحت و بلاغت و عنایت به کاربرد صرف و ساختار آن است. در این نوشتار نویسنده سعی دارد با بررسی خطبه‌های حضرت زینب‌ 3 در کوفه و شام و احتجاج آن بزرگوار با ابن‌زیاد صورت بلاغی آن را بیان نماید. ابتدا با بیان شرایط محیطی حاکم در زمان ایراد خطبه، ویژگی‌ فصاحت و بلاغت آن را برجسته می‌کند و کاربرد نحوی و صرفی کلمه و کلام را مشخص می‌سازد. همچنین با بیان انواع معانی حروف ساختار و تأثیرگذاری آن بررسی می‌شود و به آرایه‌های بدیع و بیان به‌کاررفته در این خطبه‌ها ازآن‌جهت که باعث تأثیر فراوان بلاغت کلام آن حضرت می‌شود اشاره می‌گردد. در پایان با بررسی سیاق کلام حضرت، تأثیر گزینش واژگان ویژه چون حروف در ایراد سخنان ایشان بیان می‌شود.

در طول تحقیق نویسنده به این نتیجه دست‌یافته است که حضرت زینب3 با آگاهی تمام از شرایط محیطی حاکم در زمان خویش با بهره‌گیری از انواع آرایه‌های بیانی- حسی سعی در جریحه‌دار نمودن عواطف مخاطب را دارد. همچنین با توجه به حماقت و خیانت‌های مردم آن زمان سرتاسر کلام حضرت مملو از تأکیدهای مختلف در ساختارهای متنوع و گوناگون است.

واژگان کلیدی: خطبه‌های حضرت زینب3، صور بلاغی، معانی حروف، بیان و بدیع.

فهرست مطالب

چکیده

مقدمه. 1

فصل اول: کلیات و مفاهیم

1-1 بخش اول: کلیات… 5

1-1-1 سؤالات تحقیق.. 6

1-1-2 فرضیات تحقیق.. 6

1-1-3 پیشینه و سوابق موضوع. 7

1-1-4 بیان جلوه‌های نوآوری و جدید بودن طرح.. 8

1-1-5 ضرورت انجام تحقیق.. 8

1-1-6 بیان مسئله. 9

1-1-7 روش تحقیق.. 9

1-1-8 مباحث کلی پایان‌نامه. 10

1-1-9 منابع اصلی.. 10

1-1-10 تعریف اصطلاحات… 10

1-2 بخش دوم: زندگی‌نامه حضرت زینب3. 12

1-2-1 همسر و فرزندان حضرت زینب3. 12

1-2-2 برخی از القاب حضرت زینب3. 13

فصل دوم: کوفه و حضرت زینب3

2-1 تاریخچه‌ اجمالی کوفه. 17

2-1-1 بافت سیاسی اجتماعی کوفه در آن زمان. 17

2-1-2 مذاهب و ادیان و پیروان آنان در کوفه. 18

2-2 شرایط محیطی خطبه‌ی کوفه. 18

2-3 اسناد خطبه در اجتماع کوفیان. 21

2-4 خطبه حضرت زینب3 در کوفه. 22

2-5 ساختار شکلی.. 24

2-6 تحلیل بلاغی.. 25

2-6-1 کاربردعلم معانی.. 27

2-6-1-1 اغراض خبر. 28

2-6-1-2 اغراض ندا 29

2-6-1-3 تأکید کلام. 30

2-6-1-4 حصر (قصر) 32

2-6-1-5 حروف استفهام. 33

2-6-1-6 التفات… 33

2-6-1-7 ایجاز. 34

2-6-1-8 استتباع. 35

2-6-1-10 فصل‌الخطاب… 35

2-6-1-11 حسن ختام. 36

2-6-1-12 فصاحت کلمه. 36

2-6-2 کاربرد بیانی.. 38

2-6-2-1 تشبیه. 38

2-6-2-2 مجاز. 43

2-6-2-3 استعاره 44

2-6-3 کاربردبدیعی.. 47

2-6-3-1 تسجیع. 47

2-6-3-2 جناس… 48

2-6-3-3 تجاهل العارف… 49

2-6-3-4 طباق.. 50

2-6-3-5 مقابله. 50

2-6-3-6 تکرار مترادفات… 51

2-6-3-7 بینامتنیت… 52

2-7 کاربرد نحوی کلمات در خطبه. 56

2-7-1 کاربرد افعال. 56

2-7-2 جملات فعلیه واسمیه. 57

2-7-3 کاربرد حروف… 58

فصل سوم: شام و  حضرت زینب3

3-1 شرایط محیطی خطبه‌ی حضرت در شام. 63

3-2 اسناد خطبه در دارالخلافه یزید در شام. 67

3-3 خطبه‌ی حضرت زینب3 در شام. 68

3-4 ساختار شکلی خطبه شام. 72

3-5 تحلیل بلاغی.. 72

3-5-1 کاربردمعانی.. 73

3-5-1-1 تأکید کلام. 74

3-5-1-2 حصر (قصر) 75

3-5-1-3 ایجاز. 75

3-5-1-4 استتباع. 76

3-5-1-5 اختصاص…. 76

3-5-1-6 فصاحت کلمه. 76

3-5-1-7 حسن ختام. 77

3-5-2 کاربردبیانی.. 77

3-5-2-1 تشبیه. 77

3-5-2-2 استعاره 78

3-5-2-3 کنایه. 79

3-5-3 کاربردبدیعی.. 81

3-5-3-1 مراعاه‌النظیر. 81

3-5-3-2 واج‌آرایی.. 81

3-5-3-3 سجع. 82

3-5-3-4 تجاهل‌العارف… 84

3-5-3-6 طباق.. 85

3-5-3-7 مقابله. 86

3-5-3-8 تکرار مترادفات… 86

3-5-3-9 بینامتنیت دینی.. 86

3-6 کاربرد نحوی کلمات در خطبه. 91

3-6-1 کاربرد افعال. 91

3-6-2 جملات اسمیه و فعلیه. 93

3-6-3 کاربرد حروف… 94

فصل چهارم: دارالاماره و احتجاج حضرت زینب3

4-1 شرایط محیطی احتجاج حضرت با ابن‏زیاد در دارالاماره و بیان احتجاج.. 99

4-2 اسناد احتجاج در دارالاماره‌ی کوفه. 100

4-3 ساختار شکلی احتجاج حضرت زینب3 با ابن‌زیاد. 101

4-4 تحلیل بلاغی.. 101

4-4-1 کاربردمعانی.. 102

4-4-1-1 تأکید کلام. 102

4-4-2 کاربردبیانی.. 102

4-4-2-1 کنایه. 102

4-4-3 کاربردبدیعی.. 102

4-4-3-1 مراعاه‌النظیر. 102

4-4-3-2 تسجیع. 102

4-4-3-3 طباق.. 103

4-4-3-4 بینامتنیت دینی.. 103

4-5 کاربرد نحوی کلمات درخطبه. 104

4-5-1 کاربرد افعال. 104

4-5-2جملات اسمیه و فعلیه. 104

4-5-3 کاربرد حروف… 104

نتیجه‌‌گیری.. 106

فهرست منابع و مآخذ. 109

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 986