دانشکده هنر

پایان‌نامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر

تحلیل گفتمان جنسیت در نقاشی‌های عصر قاجار

مطالعه موردی نقاشی دوره فتحعلی‌شاه قاجار (1250-1212 ه.ق)

استاد راهنما

دکتر فرزان سجودی

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

جنسیت در دوران قاجار در ایران که جامعه‌ای پیشا مدرن است مفهومی هژمونیک و یا عینیت یافته نبود تقابل دوگانه زن/مرد در این جامعه هنوز به‌درستی شکل نگرفته است بدین معنی که طیف گسترده‌ای از شکل‌های گوناگون جنسیت و حتی کنش جنسی با رویکردی مسامحه جو قابل‌فهم و بدین ترتیب قابل پذیرش است مفهوم زیبایی و نسبت دادن این مفهوم به زنانگی، با برداشت‌های قرن نوزدهمیِ عصر قاجار در ایران هم‌خوانی نداشت. در دوران قاجار یک چهره‌ی زیبا می‌توانست، به هر دو جنس مرد و زن نسبت داده شود و در شرایط خاص هر دوی آنان به‌مثابه‌ی ابژه‌ی میل شناخته می‌شدند، اعم از این‌که آن دو فرد، زن یا مرد/امرد یا شاهد باشند. نه تنها مفهوم زیبایی در شخصیت‌های نقاشی‌های عصر فتحعلی‌شاه (اعم از زن و مرد) با مؤلفه‌های امروزین مطابقت ندارد بله در محور معکوس عمل می‌کند بدین ترتیب که زیبایی مردان در تصاویر زنانه و متقابلا زیبایی زنان قابل تطبیق با زیبایی امردان و یا خواجگان است. تخطی از مفاهیم بنیادینی چون زن/ مرد در یک جامعه پیشا مدرن طی فر آیندی گفتمانی محقق شد فرآیندی که همراه با نشانه‌های تصویری بخشی از گفتمان گسترده تر در گیر در روابط قدرت در ایران را به تصویر میکشد.

کلیدواژه:گفتمان، فوکو، جنسیت، قاجار، فتحعلی‌شاه، نقاشی

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول :کلیات تحقیق………………..…………………1

1-1- مقدمه…………………………………………..2

1-2- بیان مسأله و انگیزۀ پژوهش………………………………………………..3

1-3- سؤالات پژوهش…………………………………………………………………………5

1-4- فرضیه پژوهش………………………………………………………………………………….5

1-5- اهداف و ضرورت انجام پژوهش………………………………………………….7

1-6- پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………….6

1-6-1-مقالات…………………………………………………………………..6

1-6-2- پایان نامه ها………………………………………………………………………10

1-7- مبانی نظری…………………………………………………….13

1-8- روش و ابزار پژوهش……………………………………………………………………14

1-9- جامعه آماری – نمونه آماری…………………………………………………………………14

1-9-1- جامعه آماری…………………………………………………………..14

1-9-2- نمونه آماری…………………………………………………………………14

فصل دوم: چهارچوب نظری: تحلیل گفتمان………………………………………….15

2-1- تبارشناسی گفتمان……………………………………………………..16

2-2- فوکو و گفتمان……………………………………………………………19

2-2-1- تاریخ جنون…………………………………………………………..25

2-2-2- پیدایش کلینیک………………………………………………………………………..25

2-2-3- نظم اشیاء……………………………………………………………………………………..26

2-2-4- دیرینه شناسی دانش…………………………………………………………….26

2-2-5- نظم گفتار……………………………………………………………………………………………27

2-2-6- مراقبت و تنبیه…………………………………………………………………………28

2-2-7- تاریخ جنسیت……………………………………………………………………………..28

2-3- فوکو: تبار شناسی جنسیت……………………………………………………………………….29

2-4- جنس و جنسیت…………………………………………………………………………………..34

2-4-1- عامل فرودستی زنان………………………………………………………………..39

2-4-2- اورتنر: طبیعت – فرهنگ……………………………………………………………………….39

2-4-3- روزالدو: عمومی – خصوصی………………………………………………………………41

2-4-4- ادهولم: تولید – بازتولید………………………………………………………………..42

2-4-5- ارتباط سه دو انگاری (اورتنر، روزالدو، ادهولم)……………………………………………43

2-5- گفتمان جنسیت گرا………………………………………………………………………………..44

2-6- نشانه‌شناسی………………………………………………………………………………………49

2-6-1- نشانه‌شناسی اجتماعی……………………………………………………………………..53

2-6-2- رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی با معنای بصری ………………………………………56

فصل سوم: جنسیت به‌مثابه گفتمان…………………………………………………………65

3-1- حکومت صفویان…………………………………………………………………………………………66

3-1-1- مؤلفه های گفتمان عصر صفوی‌‌………………………………………………………….69

3-2- تبار شناسی رفتار جنسی…………………………………………………….71

3-2-1- مردان، امردان و زنان…………………………………………………………………………….73

3-2-2- جایگاه معشوق در ادبیات……………………………………………………………………………75

3-3- گفتمان جنسیت در دوره صفویه……………………………………………………………..81

3-3-1- دو جنس گرایی……………………………………………………………………85

3-4- دوران قاجار از 1796 م تا 1852 م (1175 تا 1231 ه.ش)………………………………………..89

3-5- گفتمان جنسیت در دوره قاجار……………………………………………………………….91

3-6- مدرنیته در ایران……………………………………………………………………………………….107

فصل چهارم: تأثیر گفتمان جنسیت بر معیارهای زیبایی شناسانه عصر قاجار……………….119

4-1- نقاشی در دوره قاجار…………………………………………………………………..120

4-2- زیبایی امری تاریخی و قیاس ناپذیر……………………………………………………..124

4-3- زن یا مرد، ابژه‌های لذت……………………………………………………………………..131

فصل پنجم: نتیجه گیری………………………………………………………..157

فهرست مراجع……………………………………………………………………164

• مقدمه

دوره‌ی قاجار یکی از متناقض ترین و شگفت انگیزترین دوره های تاریخی ایران و محل برخورد بحران آفرین عناصر کهنه و نو، وقوع انقلاب های سیاسی و اجتماعی و آغاز تحولات جدی فرهنگی و هنری است. در اثر کوشش روشنفکران نسل های اخیر، تحولات اجتماعی-فرهنگی قرن سیزدهم، در بسیاری از شاخه‌های هنری به ویژه شعر و ادبیات، موسیقی و معماری مورد بررسی قرار گرفته است. در حالیکه در زمینه‌ی نقاشی و هنرهای تجسمی دوران قاجار کار بسیار مانده است. لذا انجام مطالعاتی که از منظرگاه های گوناگون به شکل‌گیری تحولات نقاشی در این دوران بپردازد الزامی است. بررسی هنر این دوره تا حدود زیادی در گروی شناخت بسترهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و کل جریان قدرتمندی است که روح تاریخ را از حال شرقی خود به وجه غربی تغییر داد. پژوهش حاضر می کوشد تا با بهره بر

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیلک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 1104