عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید۲-۵- سازگاری تحصیلی
سازگاری دارای عرصههای مختلفی است؛ مثلاً سازگاری در انتقال به محیط یا موقعیّت جدید، سازگاری در روابط بین فردی و سازگاری در موقعیّت آموزشی که ازآن تحت عنوان سازگاری تحصیلی یاد میشود.سازگاری تحصیلی ناظر به توانمندی فراگیران در انطباق با شرایط و الزامات تحصیلی و نقشهایی است که مدرسه، دانشگاه به عنوان نهاد اجتماعی فرا روی آنها قرار میدهد (پیتوس،۲۰۰۶).دوران تحصیل دورانی از زندگی است که در آن تغییرات شناختی و اجتماعی سریعی اتفّاق میافتد(اسپیر[۱]،۲۰۰۰).از این رو سازگاری تحصیلی به عنوان یکی از ابعاد کلی سازگاری روانی-اجتماعی، مورد توجّه پژوهشگران تعلیم و تربیت بوده است و تلاشهای زیادی در راستای تعیین عوامل مؤثّر برآن از سوی محققان به عمل آمده است.مثلاًهیلاری و برنت[۲] (۱۹۹۴)، مفهوم وسیع سازگاری تحصیلی را مشتمل برچیزی غیراز صرف توان بالقوهی تحصیلی دانشجویانتلقیکردهاند.روسر[۳] وهمکاران(۱۹۹۸)،بیانکردند،دانشجویانیکه درامرسازگاری تحصیلی با اشکال روبهرومیشوند، این مشکل غالباً در سایرابعاد نیز تظاهرمیکند.
باکروسیریک(۱۹۸۴)، انگیزه برای یادگیری، انجام اعمالی برای برآورده ساختن الزاماتونیازهای تحصیلی، داشتن درک واقعی از اهداف تحصیلی و رضایت کلی از محیط اجتماعی را به عنوان برخی از مؤلفّههای سازگاری تحصیلی معرفی کرده اند.
یکی از معروف ترین مدلهای ارائه شده در زمینه سازگاری تحصیلی از سوی تینتو[۴] (۱۹۷۸)،به عنوان تناسب شخص-محیط[۵] ارائه شده است.براساس مدل مذکور، چنانچه ویژگیهای فردی دانشجویان مانند تجارب آموزشی قبلی، مهارتها، انگیزه و قصد ورود به رشته تحصیلی، با الزامات و شرایط آموزشی-تحصیلی دانشگاه هماهنگ بوده و منجر به ایجاد تجربه ای خوشایند و مورد انتظار شود،سازگاری و عملکرد تحصیلی ارتقاء مییابد، اما اگر فردی پس از ورود به دانشگاه، خود را با الزامات فراتر از توانای هایش روبه رو ببیند و یا احساس کند که شرایط تحصیلی موجود با خواستهها و ترجیحات او همخوانی ندارد، تجربه منفی در او ایجاد میشودکه علاوه بر عوارضی مانند کاهش عملکرد تحصیلی و سرخوردگی، ممکن است به ترک تحصیل نیز منجر شود(تینتو،۱۹۷۵).مدل سازگاری تینتو در نتایج و بررسیهای زیادی مورد حمایت قرار گرفته است(ناویل و همکاران[۶]،۲۰۰۷).در مدل مفهومی سازگاری تحصیلی ارائه شده از سوی هیورتادو و همکاران[۷] (۲۰۰۷)، ویژگی های فردی که عمدتا ًشامل پیشینه فرد و همچنین تواناییهای علمی پیش دانشگاهی است، به عنوان عوامل مؤثّر بر عملکرد و سازگاری تحصیلی مورد شناسایی قرار گرفته است.
خارج نمودن مفهوم سازگاری به طور عام و سازگاری تحصیلی به طور خاص از دامنه حوادث تصادفی به سوی اقدامات آگاهانه وکنترلپذیر، منوط به شناسایی ویژگیهای فردی و الزامات محیطی است.از این منظر اگرچه ورود به دانشگاه و تحصیلات عالی برای بسیاری از جوانان آرزوی بزرگ و ارزشمند است، با این حال چه بسا به دلیل انتخابی ناآگاهانه و نا صحیح، ممکن است پس از ورود به دانشگاه در برابر الزامات رشته تحصیلی انتخاب شده با سرخوردگی و شرایط ناسازگار مواجه شوند.این موضوع میتواند منجر به ترک تحصیل، تمایل به تغییر رشته و ناسازگاری با موقعیت و عدم پیشرفت تحصیلی شود و علاوه براین با عوارض روحی وروانی همراه شود (وانگ[۸] و چن،۲۰۰۶).
