اگر در شکل زیر منحنی مرزی AA مکان هندسی نقاطی که نشاندهنده حداقل ترکیباتی از دو نهادۀ x1 و x2 برای تولید یک واحد محصول باشد و نقطۀ P بیانگر عملکرد یک بنگاه خاص جهت تولید یک واحد محصول باشد، آن گاه درجه کارایی فنی برای این بنگاه را میتوان به صورت زیر تعریف کرد
کارایی فنی
به بیان دیگر، بنگاه موردنظر می بایست به منظور دارا بودن عملکرد کارا از دو نهاده x1, x2 در وضعیت نقطۀ R استفاده نماید.کارایی فنی توانایی یک واحد تولیدی برای رسیدن به حداکثر تولید،با استفاده از مجموعه ثابتی از منابع موجود می باشد. کارایی فنی اختلاف بین نسبت خروجی به ورودی مشاهده شده با نسبت خروجی به ورودی در بهترین شرایط تولید است.
این نوع کارایی، به تخصیص بهینه عوامل تولید با توجه به قیمت این عوامل اطلاق میشود و بیان میکند که علت تغییر ترکیب استفاده از عوامل تولید، تغییر قیمت عوامل تولید است.فارل این نوع کارایی را کارایی هزینه می نامند،که در آن مقادیر ورودی و خروجی با توجه به قیمت طوری انتخاب میگردد که هزینه های تولید حداقل گردد.
در این حالت با توجه به منحنی هزینه همسان BBC؛ که ترکیبات هزینه ای مختلف برای تولید یک واحد محصول را نشان میدهد، کاراترین ترکیب فنی – که از لحاظ تخصیصی نیز کارا میباشد – به صورت زیر محاسبه می گردد.
درجه کارایی تخصیصی =
این نوع کارایی در واقع ترکیبی از دو نوع کارایی فوق است و برای همان بنگاهی که در نقطۀ P فعالیت میکند درجۀ کارایی اقتصادی آن نیز به صورت زیر محاسبه میگردد
درجه کارایی اقتصادی =
درجه کارایی تخصیصی ´ درجه کارایی فنی = درجه کارایی اقتصادی
بنابراین باید توجه داشت که میزان کارایی اقتصادی از نظر روش محاسبه، در واقع همان میزان کارایی فنی است، با این تفاوت که وزنهای ورودیها، قیمت خرید یا هزینه تهیه آنها بوده و وزنهای خروجیها قیمت فروش آنها است.دیدگاه فارل را میتوان به عنوان پایه اساسی روش مورد بحث؛ یعنی تحلیل پوششی دادهها در این مطالعه قلمداد نمود.
در روش تحلیل پوششی داده ها کارایی دیگری به عنوان کارایی مقیاسی مطرح می شود ،که بیانگر نسبت کارایی مشاهده شده یک واحد کارایی در مقیاس بهینه می باشد.
۱-۲- چرا ارزیابی می کنیم و چگونه ارزیای کنیم
برای وارد شدن در مطلب مثال ساده زیر را در نظر بگیرید.
۱-۱ مثال: دبیرستان A را در نظر بگیرید. این دبیرستان در امتحان پایان سال ۱۰۰درصد و در امتحان ورودی دانشگاهها (کنکور) نود درصد قبولی داشته است. آیا می توان گفت دبیرستان مذکور کارا است اگر ملاک همین دو شاخص باشد، می توان گفت دبیرستان مذکور بالاترین کارای را دارد (با فرض اینکه هیچ یک از دبیرستان های کشور در حد فوق قبولی ندارند و در کنکور نیز قبول نشده اند، واضح است که جواب منفی است. اطلاعات موجود نشان می دهد که این دبیرستان بهترین دانش آموزان را انتخاب نموده بهترین فضای آموزشی را داشته، از مجرب ترین کادر آموزشی استفاده نموده و مجهزترین آزمایشگاه دراختیار آن بوده و با استفاده از حمایتهای مالی که داشته، به هیج وجه مشکل مالی نداشته است. اگر فقط دو شاخص قبولی در کنکور و قبولی در امتحان نهائی مورد توجه ارزیابی باشد، هیج توجهی به امکانات مدرسه ننموده است. حال دبیرستان B را درنظر بگیرید که دوشیفته اداره می شود. اکثر مدرسین حق التدریس جوان و تازه کار می باشند و هیچ یک از امکانات مذکور دیگر را در اختیار ندارد ولی در امتحان نهائی ۴۰درصد و در کنکور ۳۰درصد قبولی داشته است. کدام یک از دبیرستان ما خوب عمل نمود، یا به عبارت دیگر کارایی بهتری دارند. واضح است که به این سادگی نمی توان جواب این سوال را داد و نیاز به بررسی دقیق تر و استفاده از روشی های علمی معتبر می باشد.
۱-۲ در این مثال شعبه ای از بانک را در نظر بگیرید که جمع سپرده های این شعبه aریال، سود حاصله آن bریال و تعداد اسناد دست کاری شده cعدد باشد. شعبه دیگری را در نظر بگیرید که جمع سپرده ها ریال و سود حاصله و تعداد اسناد دستکاری شده باشد آیا می توان گفت شعبه اول در مقایسه با شعبه دوم بهتر عمل نموده است. یقینا چنین قضاوتی نمی توان نمود. زیرا امکانات مورد استفاده دو شعبه در بهتر قلمداد نمودن شعبه اول از شعبه دوم ملحوظ نگردیده است.
[۱] -Technical Efficiency
[۲] -locative Efficiency
[۳] -Economic Efficiency
[۴] – Scale Efficiency
متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود
برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
لینک بالا اشتباه است
:: بازدید از این مطلب : 644
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0