تعریف مهارت­های زندگی

روان­شناسان در دهه­های اخیر، در بررسی اختلالات رفتاری و انحرافات اجتماعی به این نتیجه رسیده­اند که بسیاری از اختلالات و آسیب­ها، در ناتوانی افراد در تحلیل صحیح و مناسب از خود و موقعیت خویش، عدم احساس کنترل و کفایت شخصی، جهت رویارویی با موقعیت­های دشوار و عدم آمادگی برای حل مشکلات و مسائل زندگی به شیوه مناسب، ریشه دارد. بنابراین با توجه به تغییرات و پیچیدگی­های روز افزون جامعه و گسترش روابط اجتماعی، آماده سازی افراد، جهت رویارویی با موقعیت­های دشوار، امری ضروری به نظر می­رسد. در همین راستا، روان­شناسان با حمایت سازمان­های ملی و بین­المللی، جهت پیشگیری از نابهنجاری­های اجتماعی و بیماری­های روانی، آموزش مهارت­های زندگی[۱]را در سرتاسر جهان آغاز نموده­اند(فلاح زاده، ۱۳۸۸).

آنچه که امروزه به مهارت­های زندگی مشهور است، حاصل کار پژوهش­گران عصر حاضر نیست بلکه بسیاری از این مهارت­ها در لابلای تعالیم دینی به خصوص قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) بیان شده است. عبارت مشهور«من عرف نفسه، فقد عرف ربه» از امام علی(ع) سرلوحه بهره­مندی از یک زندگی مطلوب و مؤثر است و مهارت­های زندگی بدون خودشناسی بی­معناست. هرگاه مجموعه­ای از مهارت­های زندگی را در نظر بگیریم، خواهیم دید که تقریباً هیچ موردی از آن­ها در تعالیم قرآن کریم و بزرگان دین ما ناگفته نمانده است(طارمیان و همکاران، ۱۳۸۲: ۳). مهارت­های زندگی روش­ها و مهارت­های اصلی و ضروری برای یک زندگی سالم و سازنده است. این مهارت­ها، مجموعه­ای از توانایی­ها هستند که سبب سازگاری ما با محیط و شکل­گیری رفتارهای مثبت و مفید می­شوند. این توانایی­ها ما را قادر می­سازند که نقش مناسب خود را در جامعه به خوبی ایفا کنیم و بدون آن که به خود و یا دیگران لطمه­ای بزنیم، با خواسته­ها، انتظارات، مسائل و مشکلات روزانه خصوصاً در روابط خود با دیگران، به شکل مؤثرتری رو به رو شویم. به عبارت دیگر، این مهارت­ها که اکتسابی و اغلب از طریق آموزش و تمرین ایجاد و تقویت می­شوند، افراد را در مواجهه با نیازها و چالش­های زندگی روزمره توانمند می­سازند(فولادی، ۱۳۸۳: ۲۵). مهارت­های زندگی مجموعه­ای از توانایی­ها هستند که قدرت سازگاری و رفتار مثبت و کارآمد را افزایش می­دهند. در نتیجه شخص قادر می­شود بدون این که به خود یا دیگران صدمه بزند، مسئولیت­های مربوط به نقش اجتماعی خود را بپذیرد و با چالش­ها و مشکلات روزانه زندگی به شکل مؤثر رو به رو شود(کلینکه(؟)؛ ترجمه محمد خانی، ۱۳۸۴: ۲۰). مهارت­های زندگی عبارتند از مجموعه­ای از توانایی­ها که زمینه­ی سازگاری، رفتار مثبت و مفید را در انسان فراهم می­آورند. این توانایی­ها، فرد را قادر می­سازد مسئولیت­های نقش اجتماعی خود را بپذیرد و بدون لطمه زدن به خود و دیگران، با خواست­ها، انتظارات و مشکلات روزانه، به­ویژه در روابط بین فردی به شکل مؤثری روبه­رو شود(کریم زاده، ۱۳۸۸: ۱۰).

سازمان بهداشت جهانی(۱۹۹۳) مهارت­های زندگی را این گونه تعریف نموده ­است: مهارت­های زندگی، توانایی­های روانی – اجتماعی برای رفتار انطباقی و مؤثر هستند که افراد را قادر می­سازند تا به طور مؤثری با مقتضیات و چالش­های روزمره مقابله کنند. آموزش این مهارت­ها موجب ارتقاء رشد شخصی و اجتماعی، محافظت از حقوق انسان­ها و پیشگیری از مشکلات روانی – اجتماعی می­شود(اصلی نژاد، ۱۳۸۷: ۲۲). مهارت­های زندگی اکستابی هستند و در زمان تولد ظاهر نمی­شوند بلکه در نتیجه تعامل با دیگران تکامل می­یابند. یکی از این مهارت­ها، مهارت ابراز وجود است. یادگیری این مهارت منجر به احساس توانمندی، اعتماد به نفس بیشتر، کاهش استرس می­شود(حجازی و بهادرخان، ۱۳۸۳). یادگیری مهارت­های زندگی تنها یادگیری محض نیست، بلکه نگرش­ها و ارزش­ها را نیز تحت تأثیر قرار می­دهد. افراد علاوه بر اینکه یاد می­گیرند مهارت­های زندگی را در موقعیت­های واقعی به کار ببرند، حقایقی را نیز درباره موقعیت­های مختلف می­آموزند(پورسید و همکاران، ۱۳۸۹). برای ایجاد و افزایش توانایی­های روانی- اجتماعی و ارتقاء سطح سلامت، آموزش مهارت­های زندگی ضروری است. اگر ما دانش و اطلاعات لازم را در اختیار افراد قرار دهیم و موقعیت­هایی را به وجود آوریم، که طی آن افراد بتوانند آموخته­های خود را بصورت عملی تجربه کنند، آنگاه این دانش، ارزش و نگرش به توانایی­هایی بالفعل، تبدیل خواهد شد. این توانمندی به افراد کمک می­کند، تا بدانند در هر موقعیت چه کاری باید انجام دهند و چگونه آن را به انجام برسانند. آگاهی از این امر بر اعتماد به نفس و سلامت روان فرد می­افزاید و این خود باعث تقویت انگیزه­های سالم و سلامت رفتار فرد می­شود و همراه با ارتقاء سطح بهداشت روان، انگیزه­های فرد در مراقبت از خود و دیگران، پیشگیری از بیماری­های روانی، پیشگیری از مشکلات بهداشتی و مشکلات رفتاری افزایش می­یابد(فلاح زاده، ۱۳۸۸).

۱ -Life Skills

 متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود

برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

متن کامل

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 613