چکیده
امروزه یکی از موضوعات مهم مورد توجه در عرصه بینالملل، مقوله حقوقبشر است که حساسیت بسیاری نسبت به رعایت آن وجود دارد. در بسیاری از کشورها، نهادها و کمیتههایی برای پیگیری این موضوع در نظر گرفته شده است. حقوقبشر یکی از مفاهیم کلیدی حقوق بینالملل است. از جمله باورهای جهانشمول این است که انسان دارای حقوقی است که دانستن و رعایت و اجرای آنها میتواند زندگی موفق و سعادتآمیزی برای او داشته باشد، حقوقبشردر سطوح ملی و بینالمللی، متوجه حمایت از افراد بشر در مقابل رنجها و مشقات ساخته دست انسانها و موانع قابل اجتنابی است که از طریق اعمال محرومیت، بهرهکشی، اختناق، آزار و اذیت و کلیه اشکال سوء رفتار توسط گروههای سازمانیافته و قدرتمندی از انسانها بوجود آمدهاست. در جهان اسلام نیز از ابتدای ظهور اسلام، مسلمانها دغدغه حقوقبشر را داشتهاند هر چند بیان این مقوله در قالب مقولاتی دیگر همچون حقالناس بیان شده است. در اسلام، بشر هم موضوع حق و هم موضوع تکلیف قرار میگیرد و تازه همان تکلیف هم در بخشی که مرتبط با حق الناس- در برابر حق الله است- مستلزم رعایت حقوق دیگران است، به این معنا که تکلیف یک نفر، برای نفر دوم ایجاد حق میکند و در واقع با بسط دامنه حقالناس در اندیشه اسلامی ما میتوانیم به مقوله حقوقبشر برسیم. کرامت انسان در اسلام بسیار مهم است در طول چهارده قرن گذشته فقهای اسلامی هر کدام به نوعی راجع به حقوقبشر بطور مستقیم یا غیرمستقیم بحثهایی را مطرح کردهاند، کتابها و مقالاتی را به نگارش در آوردهاند، اما از آنجا که مهمترین اسناد دینی در اسلام بویژه از نظر مذهب شیعه قرآن و نهجالبلاغه است آنچه که در این پژوهش برای ما حائز اهمیت است، این است که ببینیم چه تفاوتهای بنیادی و معرفتشناختی بین دیدگاههای غربی نسبت به حقوقبشر با دیدگاههای اسلامی به مسئله حقوقبشر وجود دارد؟ به همین جهت اسناد رسمی حقوقبشر در دنیای غرب مثل اعلامیه استقلال آمریکا و اعلامیه انقلاب کبیرفرانسه را به عنوان اسناد غربی در حقوقبشر با مبانی دینی بویژه آیات قرآن و نهجالبلاغه مقایسه میکنیم.
برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید